Ποδόσφαιρο
Λέτο: «Έτσι πήγα από Ολυμπιακό σε Παναθηναϊκό» – Διάλεξε μεταξύ Σισέ ή Μπεργκ!
Ο Σεμπάστιαν Λέτο μίλησε για τη θητεία του στον Παναθηναϊκό, σε μια εκτενέστατη συνέντευξη.
Stoiximan… Το παιχνίδι ξεκινά από εσένα
Αναλυτικά ένα απόσπασμα των όσων είπε στο «gazzetta.gr»:
Ποια είναι η ιστορία πίσω από τη μεταγραφή στον Παναθηναϊκό;
«Ο Ολυμπιακός δεν ενεργοποίησε την οψιόν αγοράς από τη Λίβερπουλ και ο Παναθηναϊκός έκανε πρόταση. Εφόσον δεν μπορούσα να φτιάξω το θέμα με τα χαρτιά και να γυρίσω στην Αγγλία για να αγωνιστώ για τη Λίβερπουλ, αποφάσισα να πάω στον Παναθηναϊκό».
Έζησες έναν χρόνο στην Αθήνα και κατάλαβες την κόντρα ανάμεσα στον Ολυμπιακό και τον Παναθηναϊκό. Ποσό εύκολη ήταν η απόφαση της μεταγραφής στον αιώνιο αντίπαλο;
«Δεν το σκέφτηκα πολύ. Αν δεν είσαι Έλληνας δεν σε επηρεάζει τόσο. Το ποδόσφαιρο είναι κάτι σαν πόλεμος για τους αθλητές και πρέπει να πάρεις αποστάσεις όπως κάνεις στον πόλεμο. Αποφάσισα να πάω στον Παναθηναϊκό και δεν σκέφτηκα τα αρνητικά, σκέφτηκα μόνο τα θετικά, ότι πάω σε έναν πολύ μεγάλο σύλλογο όπου πρέπει να αποδείξω την αξία μου».
Η πρώτη σεζόν ήταν απολύτως επιτυχημένη, αφού ο Παναθηναϊκός πήρε το νταμπλ και το τελευταίο του πρωτάθλημα μέχρι σήμερα. Τι θυμάσαι από αυτή;
«Ήταν μια τέλεια χρονιά για όλους, ο σύλλογος ήταν στα καλύτερα του. Ο πρόεδρος επένδυσε χρήματα και έφερε παίκτες που μπορούσαν να αγωνιστούν και να κερδίσουν τίτλους. Είναι όμως δυστυχώς το τελευταίο πρωτάθλημα της ομάδας».
Πώς ήταν η σχέση σου με τον Νίκο Πάτερα;
«Έχω πάντα σεβασμό σε όλους, απλά δεν είμαι τόσο θερμός με όλους. Είχα πολύ καλή σχέση με τον πρόεδρο, τον είχα συναντήσει τρεις φορές. Ερχόταν συχνά στις προπονήσεις, είχα περισσότερες επαφές μαζί του απ’ ότι με τον Κόκκαλη».
Με τον Παναθηναϊκό πανηγύρισες και μεγάλες νίκες στην Ευρώπη όπως με τη Ρόμα, τι θυμάσαι από τα παιχνίδια αυτά;
«Δεν ήταν εύκολη νίκη γιατί είχαν μια πολύ καλή ομάδα, αν και ο Τότι δεν έπαιζε στον πρώτο αγώνα που κερδίσαμε 3-2. Είναι πολύ δύσκολο να παίζεις απέναντι σε τέτοιες ομάδες, αλλά κάναμε μια πολύ καλή δουλειά αν και χάναμε στην αρχή. Ήταν μια μαγική βραδιά για όλους τους Παναθηναϊκούς και έπαιξα πολύ καλά. Στο επόμενο παιχνίδι εντός έδρας έπαιξα μόνο 5 λεπτά στο τέλος και πλέον μπορώ να καταλάβω τι δεν έκανα καλά τεχνικά τότε και δεν έπαιξα. Είχα θυμώσει πολύ γιατί ήθελα πάρα πολύ να παίξω, αλλά καταλαβαίνω ότι ήταν ένα πολύ σημαντικό παιχνίδι».
Είδαμε εκείνη τη σεζόν τον καλύτερο Λέτο;
«Όχι, η καλύτερη εποχή μου ήταν το 2013 ένα χρόνο πριν την εγχείρηση μου, που έπαιζα ως σέντερ φορ. Ήμουν πολύ πιο δυνατός και γρήγορος, ήμουν σε μια πολύ καλή ποδοσφαιρική ηλικία που το σώμα μου είχε αλλάξει. Επίσης είχα πολύ καλή χημεία με τους συμπαίκτες μου και ένιωθα ότι μπορώ να κάνω τα πάντα».
Ποιο είναι το αγαπημένο σου παιχνίδι με τον Παναθηναϊκό;
«Το αγαπημένο μου παιχνίδι είναι το πρώτο παιχνίδι με τη Ρόμα. Μπορεί να μην σκόραρα αλλά έπαιξα πολύ καλά».
Το αγαπημένο σου γκολ;
«Το γκολ με τον Άρη στον τελικό του κυπέλλου και το γκολ που σκόραρα απέναντι στην Ατλέτικο Μαδρίτης».
Πώς θα αξιοποιούσες ως προπονητής τον Λέτο;
«Αν έπρεπε να διαλέξω θα με τοποθετούσα ως σέντερ φορ γιατί μπορούσα να τρέχω στο χώρο, να κατεβαίνω, να κρατάω την μπάλα και μπορούσα και να ντριμπλάρω και θα με έκανα και αρχηγό!».
«Πήγα στον Παναθηναϊκό για να αποδείξω την αξία μου»
«Τρομερός επαγγελματίας ο Βύντρα, τα έκανε όλα ο Κατσουράνης»
Ποιο ήταν το μυστικό της επιτυχίας του νταμπλ του Παναθηναϊκού το 2010;
«Είναι σημαντικό ότι είχαμε νέους και ταλαντούχους παίκτες και οι μεγαλύτεροι είχαν ηγετική προσωπικότητα όπως οι Κατσουράνης, Καραγκούνης, Βύντρα. Παίκτες που γνωρίζουν καλά το ποδόσφαιρο της χώρας. Έβαζες για παράδειγμα τον “τρελό” Σισέ να παίξει με τον επαγγελματία Κατσουράνη. Για εμένα αυτό δημιούργησε τη νοοτροπία του νικητή, αν και είχαμε και προβλήματα».
Ανέφερες πριν τον Βύντρα, ήταν ένας παίκτης για τον οποίο ο κόσμος γκρίνιαζε αλλά ήταν πάντα βασικός…
«Είμαι χαρούμενος που το αναφέρεις. Για εμένα ο Βύντρα είναι τρομερός επαγγελματίας. Ήταν επίσης ένας πάρα πολύ καλός άνθρωπος. Αυτό που πρέπει να καταλάβουν είναι ότι είχε μπροστά του εμένα και τον Σισέ, που μπορεί και να μην τρέχαμε στα μαρκαρίσματα. Κάποιοι παίκτες τέτοιου είδους έκαναν φανταστική δουλειά αλλά μπορεί οι οπαδοί να τους κριτίκαραν. Έβλεπαν ότι μπορεί να μην έβγαινε μπροστά αλλά εμείς ξέραμε καλά ότι αν δεν υπήρχε ο Βύντρα θα είχαμε πρόβλημα».
Τότε ο Παναθηναϊκός είχε μια τρομερή τριάδα στο κέντρο. Ζιλμπέρτο – Κατσουράνης – Καραγκούνης…
«Ήταν φανταστική τριάδα. Ο Ζιλμπέρτο ήταν ένας τζέντλεμαν που έπαιζε ποδόσφαιρο. Σούπερ επαγγελματίας. Πήρε το Παγκόσμιο Κύπελλο και ήταν αρχηγός της Βραζιλίας. Μπορούσε εύκολα να οργανώσει το παιχνίδι και προσέφερε ελευθερία στους υπόλοιπους. Είναι σημαντικό όταν παίζεις στο κέντρο και έχεις κάποιον να σε κάνει να παίζεις ελεύθερα επειδή θα μείνει αυτός πίσω. Είχαμε καλό σύνολο.
Ο Κατσουράνης ήταν απίστευτος χαφ. Είναι έξυπνος και ήθελε πάντα να κερδίζει. Όλοι θέλουν να κερδίζουν, όμως αυτός το ήθελε περισσότερο από όλους. Είχε τρομερή αντίληψη του παιχνιδιού. Ήταν καλός επιθετικά αλλά αμυντικά ήταν ο καλύτερος για εμένα. Ήταν τόσο έξυπνος που μπορούσε να παίξει αμυντικός χαφ, στόπερ και δεξιός μπακ. Σκόραρε πολλά γκολ, έδινε ασίστ, τα έκανε όλα! Είχε 7-8 γκολ τη σεζόν που είναι τρομερό για χαφ. Ήταν άλλη κλάση και είναι καλός χαρακτήρας.
Όσο για τον Καραγκούνη, ήταν επίσης φανταστικός παίκτης. Πιο τεχνίτης, ήξερε να κρατήσει την μπάλα και έδινε τέμπο στην ομάδα. Ήξερε πότε έπρεπε να τρέξουμε την μπάλα και πότε έπρεπε να παγώσουμε τον ρυθμό. Ήταν έξυπνος παίκτης. Μιλάμε για φοβερή τριάδα στα χαφ. Ζιλμπέρτο, Καραγκούνης, Κατσουράνης. Έπαιξαν Άρσεναλ, Ίντερ, Μπενφίκα. Παίκτες που ήταν στο υψηλότερο επίπεδο, σε top ομάδες και παρόλα αυτά ήταν προσγειωμένοι. Για εμένα αυτό ήταν το κλειδί. Επίσης είχαμε τον Σιμάο που ήταν πολύ σημαντικό κομμάτι της ομάδας. Όταν έχεις μια τόσο επιθετική ομάδα χρειάζεσαι έναν παίκτη να τρέχει και να καλύπτει χώρους».
Σε αυτή την ομάδα υπήρχε ένα wonder kid που 13 χρόνια μετά τον είχες παίκτη ως προπονητής. Τον Σωτήρη Νίνη. Πως ήταν να προπονείς έναν ποδοσφαιριστή που τον είχες συμπαίκτη;
«Ο Σωτήρης είναι φίλος μου. Τότε ήταν πολύ μικρός, όμως όλοι τον θεωρούσαν το πρόσωπο του ελληνικού ποδοσφαίρου. Είχε κάνει τρομερή χρονιά με τον Παναθηναϊκό όταν πήραμε το νταμπλ και αργότερα πήγε στην Ιταλία. Από εκεί και πέρα όλα είναι μέσα στην ποδοσφαιρική ζωή. Είχα την τύχη να δουλέψω μαζί του την περασμένη σεζόν ως βοηθός προπονητή στην Κηφισιά. Ήταν ωραίο. Θυμάμαι του έλεγα τι πίστευα πως έπρεπε να βελτιώσει όταν παίζαμε μαζί και μας βοήθησε πολύ. Ήταν ωραίο συναίσθημα να τον έχω ως συμπαίκτη αλλά και να τον προπονώ».
«Ο Σισέ ήταν μηχανή αλλά ο Μπεργκ ήταν πιο οξυδερκής»
Εκείνη την εποχή εσύ και Τζιμπρίλ Σισέ ήσασταν το «φονικό» δίδυμο του Παναθηναϊκού. Πως ήταν η σχέση σας ως συμπαίκτες αλλά και σε προσωπικό επίπεδο;
«Θα ξεκινήσω από το αγωνιστικό. Ο Τζιμπρίλ ήταν πολύ σημαντικός ποδοσφαιριστής για εκείνη την ομάδα. Τεράστια προσωπικότητα. Ήταν αισθητή η διαφορά της ομάδας με και χωρίς αυτόν. Ήταν πολύ γρήγορος, πολύ δυνατός. Ως προπονητής καταλαβαίνω πως ένας τέτοιος παίκτης τραβάει πάνω του δυο στόπερ και δημιουργεί χώρους για τους συμπαίκτες του, όπως εγώ και ο Νίνης για να τρέξουμε στο γήπεδο. Ήταν μηχανή! Σκόραρε πάρα πολλά γκολ. Αυτό θέλει η ομάδα από τον αρχισκόρερ της. Έδειχνε στο γήπεδο πως δεν θα τα παρατούσε αν η ομάδα δεν έπαιρνε το πρωτάθλημα. Ήταν σημαντικός ακόμα και στην ανασταλτική λειτουργία της ομάδας. Δεν του άρεσε να τρέχει πολύ αλλά ήταν πάντα εκεί για να καλύψει χώρους.
Σαν άνθρωπος είναι φανταστικός αλλά έχει τον δικό του τρόπο, όπως όλοι μας. Ήταν φανταστικός στα αποδυτήρια και πολύ θετικός άνθρωπος. Όλοι, παρόλο που ήμασταν διαφορετικές προσωπικότητες, προσπαθήσαμε να κάνουμε το καλύτερο για την ομάδα. Βέβαια υπήρχαν και προβλήματα μερικές φορές, όπως προσπαθούσαμε να τα λύνουμε».
Πιστεύεις πως ο Σισέ ήταν ο καλύτερος παρτενέρ που είχες στην επίθεση;
«Αν το αναλύσουμε ήταν διαφορετική εποχή και έπαιζα σε άλλη θέση, με άλλον τρόπο. Με τον Τζιμπρίλ έπαιζα ως αριστερός εξτρέμ, οπότε ήξερα πως έπρεπε να ντριμπλάρω το δεξιό μπακ και να βγάλω τη σέντρα επειδή στο κουτί είχαμε τη μηχανή των γκολ. Ήταν εύκολο. Βαθιά μπαλιά, ντρίμπλα, σέντρα και ο Τζιμπρίλ θα την έβαζε στα δίχτυα. Θυμάμαι χαρακτηριστικά ένα παιχνίδι με τον Αστέρα Τρίπολης που εγώ έκανα τη σέντρα και αυτός πήδηξε δυο μέτρα για να πάρει την κεφαλιά και να σκοράρει. Πραγματική μηχανή.
Στα καλύτερα μου έπαιζα ως σέντερ φορ, είχα δυο εξτρέμ στο πλευρό μου και τον Κλέιτον πίσω μου σε ρόλο δεκαριού ή δεύτερου επιθετικού. Ήμασταν πολύ κινητική τριάδα εγώ με τον Κλέιτον και τον Κουίνσι. Πήγαινα εγώ δεξιά και ο Κλέιτον ερχόταν κεντρικά ή ο Κουίνσι άλλαζε θέσεις. Δεν είχαμε μια σταθερή θέση.
Στη δεύτερη θητεία μου έπαιξα με τον Μπεργκ. Ο Μάρκους ήταν σέντερ φορ και εγώ δεύτερος επιθετικός πίσω του. Ερχόμουν να του δώσω την μπάλα και να δημιουργήσω. Θυμάμαι ένα παιχνίδι με τον Πανθρακικό που έβαλε πέντε γκολ και του έδωσα τρεις ασίστ. Είχαμε πολύ καλή χημεία. Δεν χρειαζόταν να δω τον Μάρκους. Ήξερα που θα πάει. Αυτό πρέπει να το νιώθεις, πρέπει να το έχεις».
Ως προπονητής έρχεται ο τεχνικός διευθυντής της ομάδας σου και σου προτείνει δυο σέντερ φορ για να διαλέξεις τον έναν. Ο ένας είναι ο Μάρκους Μπεργκ και ο άλλος ο Τζιμπρίλ Σισέ. Ποιον διαλέγεις για την ομάδα σου;
«Τους θέλω και τους δύο! Εγώ είμαι ο προπονητής, εγώ επιλέγω. Στα σοβαρά, είναι δύσκολο να ταίριαζαν μαζί ο Μάρκους και ο Τζιμπρίλ. Και οι δυο τους ήθελαν στο πλευρό τους έναν… Λέτο! Αν έπρεπε να διαλέξω έναν, θα έπαιρνα τον Μάρκους. Ήταν πολύ κινητικός και πιο οξυδερκής. Τα χαρακτηριστικά του ταιριάζουν περισσότερο στον φορ που θέλω να έχω στις ομάδες μου».
«Ήμουν στα καλύτερα μου πριν το χειρουργείο, αν δεν είχα τραυματιστεί θα παίρναμε το πρωτάθλημα»
Ο Παναθηναϊκός εκείνης της εποχής πήρε το νταμπλ. Πιστεύεις πως αυτή η ομάδα θα μπορούσε να πάρει περισσότερους τίτλους στην πρώτη σου θητεία;
«Το δεύτερο χρόνο δεν αλλάξαμε τόσο πολύ την ομάδα. Έγιναν κάποιες αλλαγές αλλά η βάση ήταν η ίδια. Εκείνη τη χρονιά ήταν σαν να… χαλαρώσαμε λίγο επειδή πήραμε το πρωτάθλημα μετά από πολλά χρόνια. Η δεύτερη χρονιά δεν ήταν καλή για μένα. Έβαλα μόνο ένα γκολ. Την τρίτη χρονιά αν δεν τραυματιζόμουν είμαι 100% σίγουρος πως θα παίρναμε το πρωτάθλημα. Είχα αυτό το προαίσθημα».
Είχες έναν πολύ σημαντικό τραυματισμό στο γόνατο εκείνη τη χρονιά. Πως κατάφερες να διαχειριστείς ψυχολογικά αυτό το πλήγμα;
«Το πρόβλημα στο γόνατο μου άρχισε από όταν ήμουν 18, πριν καν πάω στη Λίβερπουλ. Έσπασα τον μηνίσκο μου, κάναμε μια γρήγορη επέμβαση για να το φτιάξουμε και να το καθαρίσουμε. Σε τρεις εβδομάδες ήμουν έτοιμος και μέχρι τα 23 μου δεν είχα κανένα πρόβλημα. Μετά άρχισε να μαζεύει υγρό το γόνατο μου, ανησύχησα και ρώτησα τους γιατρούς τι έπρεπε να κάνω. Ήταν μεγάλη ζημιά μετά από τόσα χρόνια προπονήσεων και αγώνων. Επίσης εγώ δεν ήμουν μυικά δυνατός, δεν το «έχτισα» και ήταν λίγο αργά να φτιάξω δυνατό μυ. Ήμουν στα καλύτερα μου όταν τραυματίστηκα. Μάζευε υγρό το γόνατο μου αλλά δεν με πονούσε πολύ. Θυμάμαι ένα παιχνίδι που ο Τοτσέ είχε βάλει δυο γκολ, ήταν Γενάρης, ήμασταν πρώτοι και εγώ είχα ήδη βάλει 17 γκολ εκείνη τη σεζόν και άκουσα αυτό το “κλικ” από το γόνατο μου. Μετά από κάθε παιχνίδι ένιωθα ένα πόνο και απλά έβαζα πάγο, έπαιρνα ένα χάπι και έφευγε, όμως μετά από αυτό το “κλικ” έχω ακόμα και σήμερα αυτόν τον πόνο στο γόνατο!
Ψυχολογικά ήταν πολύ δύσκολο για μένα. Ήμουν στην καλύτερη κατάσταση της καριέρας μου, ήμασταν πρώτοι και πήγαινα να πάρω δεύτερο πρωτάθλημα με τον Παναθηναϊκό. Ήμουν στα μισά της καριέρας μου, περίπου στα 24 μου και εμφανίστηκε αυτό το πρόβλημα. Ψυχικά είμαι πολύ δυνατός άνθρωπος, όμως αυτό δεν ήταν εύκολο. Πάλευα να γυρίσω όσο πιο γρήγορα γίνεται, όμως δεν ήταν εύκολο να είμαι ο Λέτο που ήμουν. Δεν ήμουν ο ίδιος παίκτης σε επίπεδο τεχνικής και τρεξίματος, όμως έγινα ένας καινούργιος παίκτης, είμαι πολύ περήφανος για αυτό. Εκείνος ο Λέτο δεν ήταν αυτός που ήξεραν όλοι. Ο ένας Λέτο ήταν τεχνίτης και έτρεχε γρήγορα, ενώ ο άλλος κρατούσε περισσότερο την μπάλα, πάσαρε, έδινε ασίστ και έκανε παιχνίδι. Δεν έτρεχα τόσο πολύ αλλά προσπαθούσα να αξιοποιήσω την τεχνική που είχα».
Στην πρώτη σου θητεία δούλεψες με τρεις προπονητές. Τον Χενκ Τεν Κάτε, τον Νίκο Νιόπλια και τον Ζεσουάλδο Φερέιρα. Τι θυμάσαι από αυτούς;
«Ο Τεν Κάτε έμεινε πολύ λίγο. Ήταν καλός τύπος, καλός προπονητής, ήταν καλός στην επικοινωνία και είχε ένα ικανό επιτελείο. Είναι από την Ολλανδία οπότε στην προπόνηση εστίαζε πολύ στο κομμάτι της κατοχής της μπάλας. Ήμασταν πρώτοι, άρα έκανε καλή δουλειά. Δεν ξέρω τι πρόβλημα υπήρξε και έφυγε. Ήταν οργανωτικός και του άρεσε πολύ η επικοινωνία με τους ποδοσφαιριστές του. Πήρα πολλά από αυτόν.
Ο Νιόπλιας είχε το βάρος να αποδείξει πως είναι στο απαραίτητο επίπεδο για να προπονήσει τον Παναθηναϊκό. Ήταν καλός προπονητής και ήταν πιο κοντά στους παίκτες. Ήταν πρώην ποδοσφαιριστής και προσπαθούσε να έχει πιο άμεση επαφή με τους παίκτες του και να κάνει πλάκες. Είχε βοηθό τον Βαζέχα και έκαναν καλό δίδυμο. Δεν είναι εύκολο. Πρέπει να έχεις ισχυρή προσωπικότητα για να διαχειριστείς τις τρέλες μερικών ποδοσφαιριστών. Εκτός από το κομμάτι της τακτικής είναι πολύ σημαντικό θέμα η διαχείριση των ποδοσφαιριστών. Όταν τους βάλεις στο γήπεδο να ξέρουν μόνοι τους τι πρέπει να κάνουν.
Μετά ήρθε ο Φερέιρα. Κι αυτός ήταν καλός προπονητής με προσωπικότητα. Αυτός αποφάσισε να με αλλάξει θέση. Όταν έφυγε ο Τζιμπρίλ δεν είχαμε επιθετικό, με κάλεσε και μου είπε πως είχε στο μυαλό του να με βάλει σέντερ φορ. Και ήθελε να βάλει γύρω μου παίκτες με πολύ καλή τεχνική. Αυτό σημαίνει πως είδε την προοπτική της ομάδας και έπαιρνε το 100% από όλους».
Πόσο εύκολο ήταν για εσένα να φύγεις από τον Παναθηναϊκό εκείνη την εποχή;
«Ήταν πολύ στενάχωρο για εμένα. Προερχόμουν από τις καλύτερες μου σεζόν. Ήταν πολύ δύσκολο για μένα. Μίλησα με την ομάδα και αποφάσισαν να μη συνεχίσουμε. Έδιναν πολλά λεφτά για έναν παίκτη που δεν έπαιζε. Ήταν το καλύτερο και για τις δυο πλευρές».
Όταν έφυγες την πρώτη φορά είχες στο μυαλό σου πως θα επιστρέψεις κάποια στιγμή;
«Πάντα ήξερα πως αν κατάφερνα να διαχειριστώ τον τραυματισμό μου θα επέστρεφα στον Παναθηναϊκό. Αυτό ήθελα».
Μετά την πρώτη σου θητεία στον Παναθηναϊκό υπήρξε άλλη ομάδα που σε ήθελε;
«Όχι. Μόνο ο Παναθηναϊκός μου έδωσε την ευκαιρία να γυρίσω στην Ελλάδα».
Διαβάστε ακόμη…
- Αντράζ Σπόραρ: Ενοχλημένος στον Παναθηναϊκό, σύντομα οι εξελίξεις
- Παναθηναϊκός: Η αλήθεια γύρω από τα σενάρια με Μπρουκς
- Αναστασίου: «Λάθος σχεδιασμός στον Παναθηναϊκό – Οι επιλογές ήταν του προπονητή ή της διοίκησης;» (vid)
- Παναθηναϊκός: Ξεκαθάρισε του Πάλμερ-Μπράουν!
- Παναθηναϊκός: Νέος «μνηστήρας» για Σπόραρ!