Μπάσκετ
Όταν ο «Μότσαρτ» σίγησε… (pics/vids)
7 Ιουνίου 1993. Η αποστολή της Κροατίας επιστρέφει από την Πολωνία στην οποία είχε μεταβεί για τα προκριματικά του Ευρωμπάσκετ και ο Ντράζεν Πέτροβιτς επιλέγει να μη γυρίσει με αεροπλάνο, παρέα με την υπόλοιπη αποστολή, αλλά με το αυτοκίνητο της αρραβωνιαστικιάς του. Η ομίχλη είναι πυκνή, η βροχή έντονη. Το αμάξι προσκρούει σε ένα φορτηγό, σε έναν αυτοκινητόδρομο έξω από το Μόναχο, και ο Ντράζεν κοιμισμένος στο κάθισμα του συνοδηγού αφήνει την τελευταία του πνοή.
Ο θρύλος αναφέρει ότι ο Ντράζεν, μιλώντας στον Στόγιαν Βράνκοβιτς, του είπε μεταξύ σοβαρού και αστείου: “Eh Stojko. You fly, you die”. Νωρίτερα, πάλι σύμφωνα με το θρύλο, ο Δαλματός σέντερ είχε προειδοποιήσει τον Ντράζεν ότι ο καιρός δεν ενδείκνυται για να οδηγήσει τόσο εκείνος, όσο και η αρραβωνιαστικιά του και είχε κακό προαίσθημα.
Μικρή σημασία έχει αυτό. Σημασία έχει ότι ο καλύτερος Ευρωπαίος που γνώρισαν ποτέ τα ευρωπαϊκά γήπεδα, δεν μπόρεσε να βάλει έναν επίλογο στη “συμφωνία” που συνέθετε από το 1979 και μετά. Δεν είναι τυχαίο το παρατσούκλι “Μότσαρτ” που του δόθηκε. Το μπάσκετ του ήταν σαν κλασική μουσική, άλλωστε.
Στην ιστορία του Ντράζεν υπάρχει και το όνομα του Παναθηναϊκού σε περίοπτη θέση. Είχε σχεδόν κλείσει στον Παναθηναϊκό και το είχε δηλώσει ο ίδιος: «Ο πρόεδρος (Παύλος Γιαννακόπουλος) είπε την αλήθεια. Βρισκόμαστε πολύ κοντά. Ο Λεγκάριε (ο ατζέντης του) θα βρίσκεται στην Αθήνα στις 20 Ιουνίου και τότε θα τελειώσουμε. Θα υπογράψουμε πριν αρχίσει το Ευρωμπάσκετ». Νωρίτερα, είχε κάνει γνωστή τη απογοήτευσή του για την πορεία των Νετς στο ΝΒΑ και η Ευρώπη ήταν το… καταφύγιό του.
Ο Βράνκοβιτς, μάλιστα, τον περίμενε και είχε συμβάλει στο να τον πείσει να φορέσει τα πράσινα! «Θέλω να παίξω σε μία ομάδα που θα πάρει το πρωτάθλημα της Ευρώπης και το είπα στον Στόγιαν. ‘Εσύ, ο Γκάλης, εγώ και τα άλλα παιδιά του Παναθηναϊκού, αν είμαστε μαζί θα κάνουμε τον Παναθηναϊκό πρώτο στην Ευρώπη και τον κόσμο του ευτυχισμένο. Έρχομαι στην Ευρώπη για να καταβροχθίσω τα πάντα!».
Πολλοί είχαν πει ότι ο Παύλος Γιαννακόπουλος του είχε δώσει ένα συμβόλαιο με κενούς όρους για να το συμπληρώσει ο Ντράζεν με τους αριθμούς που θέλει. Αλήθεια ή όχι, μικρή σημασία έχει. Σημασία έχει ότι ο Ντράζεν θα ερχόταν στον Παναθηναϊκό για να (ξανα)μαγέψει την Ευρώπη. Από το 1989 μέχρι το 1993 μάγευε την Αμερική. Και μιας και οι συγκρίσεις είναι το… φόρτε των Αμερικάνων, ο Πέτροβιτς ήταν ο Τζόρνταν των λευκών. Δεν είναι καθόλου παράλογο να πούμε ότι ο Παναθηναϊκός, με τους Γκάλη-Πέτροβιτς-Βράνκοβιτς στην ομάδα, θα ήταν ικανός να κάνει ο,τι και η Γιουγκοπλάστικα (Κούκοτς, Ράτζα, Σάβιτς, Ιβάνοβιτς…) με τα τρία συνεχόμενα ευρωπαϊκά (1989-1990-1991).
Γεννήθηκε στο Sibenik της Κροατίας στις 22 Οκτωβρίου του 1964 και πολύ σύντομα έκανε τα πρώτα του δειλά βήματα. Στα 13 του ήταν μέλος της τοπικής, παιδικής ομάδας της πόλης του. Πολύ σύντομα θα γίνει γνωστός στον κόσμο και στα 18 του θα χαρίσει, με δύο δικές του βολές, το πρωτάθλημα Γιουγκοσλαβίας στη Sibenka.
Ακολούθησε η Τσιμπόνα, με την οποία αμέσως κατέκτησε το πρωτάθλημα Γιουγκοσλαβίας και το εθνικό κύπελλο. Τη σεζόν 1984-1985 είχε 32,3 πόντους μέσο όρο. Την επόμενη σεζόν 43,3. Τις επόμενες δύο κοντά στους 38. Επόμενη στάση, Ρεάλ Μαδρίτης (28 πόντοι μέσο όρο τ0 1988-1989) και στη συνέχεια το ΝΒΑ.
Η άφιξη του Ντράζεν (και του Ντίβατς) στο ΝΒΑ, το 1989, έδωσε το έναυσμα για να τον ακολουθήσουν και άλλοι Ευρωπαίοι. Πάντως, δεν ήταν ρόδινα τα πράγματα στην Αμερική για τον “Μότσαρτ”. Την πρώτη του χρονιά, αλλά και τη δεύτερη, στο Πόρτλαντ, δεν είχε σταθερό χρόνο συμμετοχής ελέω των Κλάιντ Ντράξλερ και Τέρι Πόρτερ. Έτσι, τις σεζόν που ολοκλήρωσε με τους Μπλέιζερς, οι μέσοι όροι του ήταν 7,6 και 10,2 αντίστοιχα. Δεν είχαν ακόμα καταλάβει… ποιος έχει έρθει στο ΝΒΑ, αλλά αυτό θα το διαπίστωναν την επόμενη σεζόν, όντας μέλος των Νιου Τζέρσι Νετς.
Αναδείχθηκε την πρώτη του χρονιά MVP της ομάδας, με μέσο όρο πόντων τους 20,6, ήταν ο ηγέτης της ομάδας και οι Νετς μετά από το 1986 μπήκαν στα play-off του ΝΒΑ. Οι 20,6 πόντοι έγιναν 22,3 στην τελευταία χρονιά του Κροάτη στο ΝΒΑ και τη δεύτερη με τους Νετς. Όντας ανάμεσα στους 15 κορυφαίους σκόρερ, περίμενε να κληθεί στο All-Star Game, όπως οι υπόλοιποι 14, κάτι τέτοιο, όμως, δεν έγινε, και η απόφαση του να γυρίσει στην Ευρώπη ήταν ειλημμένη.
Το κεφάλαιο “εθνική ομάδα” είναι το πιο ενδιαφέρον της ιστορίας του Ντράζεν. Με τη Γιουγκασλαβία κατέκτησε τη 3η θέση στους Ολυμπιακούς των ΗΠΑ του 1984, ξανά την τρίτη στο Παγκόσμιο της Ισπανίας το 1986, αλλά και στο Ευρωμπάσκετ του 1987 (στο οποίο η Ελλάδα κατέλαβε την 1η θέση), τη 2η θέση στους Ολυμπιακούς του 1988 στη Σεούλ, την 1η θέση στο Ευρωμπάσκετ του 1989 και επίσης την 1η θέση, στο Παγκόσμιο της Αργεντινής το 1990. Ήταν MVP στο Παγκόσμιο του ’86 και στο Ευρωμπάσκετ του ’89.
Stoiximan… Το παιχνίδι ξεκινά από εσένα
Μιλάμε για μια Γιουγκοσλαβία που είχε στις τάξεις της, εκτός του Πέτροβιτς, παίκτες όπως ο Ντίβατς, ο Ράτζα, ο Βράνκοβιτς, ο Κούκοτς και ο Ζντοβτς. Ανάμεσα σε αυτούς τους… τρελούς, ο Πέτροβιτς κατάφερε να ξεχωρίσει. Ίσως επειδή ήταν ο πιο τρελός. Ήταν πραγματικά απίστευτη, πάντως, αυτή η Γιουγκοσλαβία και οι μάχες που έδωσαν με τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, τη Σοβιετική Ένωση και την Ελλάδα, την εποχή εκείνη, ήταν ομηρικές.
Με την Κροατία, μετά τη διάσπαση της Γιουγκοσλαβίας το 1991, στην τελευταία του παράσταση σε εθνικό επίπεδο, κατέκτησε τη 2η θέση στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Βαρκελώνης το 1992.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η ιστορία του Ντράζεν Πέτροβιτς με τον κολλητό του φίλο, Βλάντε Ντίβατς. Μαζί κατέκτησαν όλα αυτά τα μετάλλια με την Εθνική Γιουγκοσλαβίας, μαζί πήγαν στο ΝΒΑ και μαζί μεγάλωσαν, στην ουσία. Στο Παγκόσμιο του 1990 (στο οποίο η Γιουγκοσλαβία κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο) όμως, ένας Κροάτης εθνικιστής μπήκε στο γήπεδο να πανηγυρίσει με κροατική σημαία και ο Ντίβατς την άρπαξε και την απομάκρυνε. Ο Ντίβατς, πάντως, έχει πει ότι το ίδιο θα έκανε αν έμπαινε οπαδός κρατώντας τη σέρβικη σημαία, καθώς ήθελε, εν μέσω πολιτικών εξελίξεων στην Ενωμένη Γιουγκοσλαβία, η εθνική ομάδα να μείνει ακέραιη. Στο νου του Ντράζεν, όμως, ενός Κροάτη με βαθιά πατριωτικά αισθήματα, η κίνηση του Ντίβατς τον έκανε να αφήσει πίσω του την αδερφική φιλία που τους ένωνε. Έτσι, από αδέρφια έγιναν απλοί γνωστοί, στα μάτια του Ντράζεν τουλάχιστον!
Το ντοκιμαντέρ του ESPN 30 for 30, Once Brothers, αποτυπώνει ακριβώς αυτό το γεγονός:
Επρόκειτο για μια προσωπικότητα, λοιπόν, που πάνω από τον ίδιο του τον εαυτό υπήρχε το μπάσκετ, η οικογένειά του και η πατρίδα του. Οτιδήποτε έμπαινε ενδιάμεσα ή θεωρούσε απειλή, ήταν εχθρός του. Ή πάντως, όχι σύμμαχός του. Ο Ντίβατς, έπαψε να είναι κολλητός του γι΄αυτό το λόγο. Αλλά αυτός ήταν ο μεγάλος Ντράζεν Πέτροβιτς. Κάθε πτυχή της ζωής του, ήταν και ένα κομμάτι της… συμφωνίας που συνέθετε, σαν άλλος “Μότσαρτ” του αθλητισμού και της καθημερινότητάς μας, τελικά. Αν κατάφερνε να την ολοκληρώσει, τότε ο χάρτης του ευρωπαϊκού και του παγκόσμιου μπάσκετ, δεν θα ήταν ίδιος. Πάτησε το πόδι του στο παρκέ γι’ αυτό το σκοπό και μόνο ο θάνατος μπορούσε να τον σταματήσει. Όπερ και εγένετο.
Διαβάστε ακόμη…
- Περίπατος Τουρκίας και Αταμάν – Τι έκανε ο Τσεντί Οσμάν
- Σερέλης: «Αυτό ήταν το λάθος μας, ήμασταν τραγικοί»
- Παναθηναϊκός: Μόνο αυτός τόσα εκτός έδρας!
- Γιουρτσεβέν: «Αμυντικό το πρόβλημα, αφήσαμε πολλά σουτ»
- «Έπεσε μαχόμενος» στο Κάουνας, με… κόντρα διαιτησία – Τα highlights του Ζαλγκίρις – Παναθηναϊκός