Green Legend: Ζέλιμιρ Ομπράντοβιτς

Ίσως ο κορυφαίος προπονητής της ιστορίας του Παναθηναϊκού, ο άνθρωπος που χάρισε στο “Τριφύλλι” πέντε ευρωπαϊκά πρωταθλήματα, ο Ζέλιμιρ Ομπράντοβιτς.

Το καλοκαίρι του 1999 ο Παύλος και ο Θανάσης Γιαννακόπουλος, ιδιοκτήτες της ΚΑΕ Παναθηναϊκός, είναι αποφασισμένοι να κάνουν τα αδύνατα δυνατά για την επανάληψη του ευρωπαϊκού θριάμβου του Παναθηναϊκού το 1996, και το φάιναλ φορ της Ευρωλίγκας έχει αποφασιστεί να διοργανωθεί σε ελληνικό έδαφος, στη Θεσσαλονίκη. Έτσι, οι αδελφοί Γιαννακόπουλοι φέρνουν στον Παναθηναϊκό τον Ομπράντοβιτς, μαζί με τους Ρέμπρατσα, Κάτας και Ρότζερς, για να πλαισιώσουν τους Μποντιρόγκα, Αλβέρτη, Τζεντίλε, Κοχ, Φώτση και Μπερκ. Με αυτή την ομάδα, ο Παναθηναϊκός ξεκινάει με 20 νίκες σε 21 αγώνες, έρχεται πρώτος στον όμιλό του στην Ευρωλίγκα, ξεπερνάει εύκολα τις Μπουντούσνοστ και Τσιμπόνα, και δίνει το παρόν στο 4ο φάιναλ φορ της ιστορίας του. Στο κλειστό της Πυλαίας, μπροστά στον κόσμο τους, οι πράσινοι κερδίζουν την Εφές Πίλσεν με 81-71 στον ημιτελικό και τη Μακάμπι Τελ Αβίβ με 73-67 στον τελικό, και κατακτούν το 2ο ευρωπαϊκό στην ιστορία τους, που για τον Ομπράντοβιτς είναι το 4ο στην καριέρα του. Στο πρωτάθλημα οι πράσινοι έχουν εύκολο έργο στους τελικούς απέναντι στον ΠΑΟΚ (3-0) ενώ το κύπελλο χάνεται από την ΑΕΚ του Ίβκοβιτς με 59-57, και μαζί του χάνεται η ευκαιρία του Παναθηναϊκού να κάνει triple crown, και του Ομπράντοβιτς να επαναλάβει το κατόρθωμα του 1992. Αυτή όμως θα είναι η αρχή μιας απόλυτα πετυχημένης πορείας 13 χρόνων με τον Σέρβο στον πάγκο του Παναθηναϊκού

Την επόμενη χρονιά τα προβλήματα δεν αργούν να φανούν. Ο Ρέμπρατσα τραυματίζεται, ο Κάτας έχει φύγει, και το κύπελλο χάνεται για άλλη μια χρονιά από την ΑΕΚ, αυτή τη φορά με 66-64. Παρ’ όλα αυτά όμως ο Παναθηναϊκός φτάνει στον τελικό της Σουπρολίγκα όπου χάνει από τη Μακάμπι με 81-67, και κατακτά το πρωτάθλημα με 3-2 νίκες επί του Ολυμπιακού στους τελικούς.

Τη σεζόν 2001-02 ο Παναθηναϊκός χάνει το Φώτση που δοκιμάζει την τύχη του στους Μέμφις Γκρίζλις, τον Ρέμπρατσα που φεύγει οριστικά μετά τον τραυματισμό του, και τον Γιάννη Γιαννούλη που βρέθηκε θετικός σε έλεγχο ντόπινγκ. Οι προσθήκες της χρονιάς είναι ο Κουτλουάι από την ΑΕΚ, ο Μουλαομέροβιτς από την Εφές και ο Λάζαρος Παπαδόπουλος από τον Ηρακλή. Η χρονιά έχει σκαμπανεβάσματα, ο ΠΑΟ χάνει από τον Ιωνικό Ν.Φ. 91-86 στην κανονική διάρκεια του πρωταθλήματος και από τον Ολυμπιακό στον ημιτελικό του κυπέλλου. Στην Ευρώπη, η φάση των “16” εξελίσσεται σε ελληνική υπόθεση, καθώς στον όμιλο συμμετέχουν 3 ελληνικές ομάδες, ο ΠΑΟ, ο ΟΣΦΠ και η ΑΕΚ. Οι πράσινοι χάνουν με 17 πόντους από τον Ολυμπιακό και κερδίζουν με 10, και αυτό σημαίνει ότι στην ισοβαθμία προκρίνεται ο Ολυμπιακός. Το δώρο έρχεται από την Ολίμπια Λουμπλιάνας, που κερδίζει τους ερυθρόλευκους στον Πειραιά με 85-89, κι έτσι ο Παναθηναϊκός πάει απρόσμενα στο φάιναλ φορ της Μπολόνια.

Στη Μπολόνια, ο Παναθηναϊκός είναι το απόλυτο αουτσάιντερ. Έχει να αντιμετωπίσει δύο εν ενεργεία πρωταθλήτριες Ευρώπης, τη Μακάμπι (νικήτρια της Σουπρολίγκα) και την Κίντερ Μπολόνια (νικήτρια της Ευρωλίγκα) που παίζει μέσα στο σπίτι της. Στον ημιτελικό, με μεγάλο ματς από Μποντιρόγκα και Αλβέρτη, ο Παναθηναϊκός αποκλείει τη Μακάμπι με 83-75, και στον τελικό έρχεται αντιμέτωπος με το μεγαθήριο της Κίντερ. Η πρωταθλήτρια Ιταλίας έχει στο ρόστερ της παίκτες όπως ο Μανού Τζινόμπιλι, ο Μάρκο Γιάριτς, ο Ματίας Σμόντις, ο Αντουάν Ριγκοντό, ο Σάνι Μπετσίροβιτς, ο Ντέιβιντ β, ο Αντόνιο Γκρέιντζερ, ο Ρασάντ Γκρίφιθ κ.ά., και φαντάζει ανίκητη. Στο πρώτο ημίχρονο η ομάδα του Μεσίνα προηγείται μέχρι και με 14 πόντους, αλλά στην επανάληψη οι παίκτες του Παναθηναϊκού κάνουν μια ηρωική αντεπίθεση διαρκείας, με όλη την ομάδα να τα δίνει όλα, και κορυφαίους μεταξύ των κορυφαίων τους Μποντιρόγκα, Κουτλουάι και Λάζαρο Παπαδόπουλο. Η μεγάλη ανατροπή επισφραγίζεται με το τρίποντο του Κουτλουάι στα 50 δευτερόλεπτα από το τέλος, και ο Παναθηναϊκός κατακτά μέσα στη Μπολόνια το τρίτο του ευρωπαϊκό, με 83-89, και το 5ο για τον Ομπράντοβιτς, που έγινε ο πρώτος προπονητής με πάνω από 4 κατακτήσεις Ευρωλίγκας.

Λίγες μέρες μετά, οι πράσινοι προσγειώνονται απότομα στην ελληνική πραγματικότητα, καθώς κουρασμένοι από την υπερπροσπάθεια του φάιναλ φορ χάνουν στον πρώτο ημιτελικό εντός έδρας από τον Ολυμπιακό με 80-89, και στο ΣΕΦ χρειάζονται μόνο νίκη. Ο Παναθηναϊκός προηγείται στη μεγαλύτερη διάρκεια του ματς, αλλά προς το τέλος ανάβουν τα αίματα, ο Τόμιτς χτυπάει τον Μποντιρόγκα και ο τελευταίος ανταποδίδει, με αποτέλεσμα να αποβληθούν και οι δύο. Όταν ξαναξεκινάει το ματς, οι πράσινοι είναι αποσυντονισμένοι και χάνουν με 80-76, με τον Μουλαομέροβιτς να αστοχεί σε δυο κρίσιμα τρίποντα με το σκορ στο 78-76. Αυτό σημαίνει ότι ο Παναθηναίκός δε θα μπορούσε να διεκδικήσει το 5ο συνεχόμενο τίτλο πρωταθλητή Ελλάδας, που τελικά πήγε στην ΑΕΚ.

Την επόμενη σεζόν ο επί 3 χρόνια ηγέτης των πρασίνων, Ντέγιαν Μποντιρόγκα, αποτελεί παρελθόν αφού έχει μετακομίσει στην Μπαρτσελόνα.Η κυριότερη προσθήκη της χρονιάς είναι ο Άριελ ΜακΝτόναλντ από τη Μακάμπι. Ο ΠΑΟ περνάει εύκολα την πρώτη φάση, αλλά στο τοπ-16 μένει τρίτος σε έναν όμιλο με Σιένα, Φορτιτούντο Μπολόνια και Ούλκερ, και αποχαιρετά την Ευρώπη. Στην Ελλάδα κάνει το νταμπλ για δεύτερη φορά στην ιστορία του (μετά το 1982), νικώντας με 81-76 τον Άρη στον τελικό του Κυπέλλου (έναν τελικό που έμεινε στην ιστορία για το ξύλο του Γουίλι Σόλομον με τον Γιώργο Καλαϊτζή και την ΑΕΚ στους τελικούς του πρωταθλήματος (3-1).

Την επόμενη χρονιά προστίθεται στο ρόστερ ο Μάικ Μπατίστ, αλλά στην Ευρώπη ο Παναθηναϊκός αποκλείεται πάλι στο τοπ-16, μένοντας 4ος σε έναν όμιλο με Σιένα, Μπενετόν και Μπαρτσελόνα. Το πρωτάθλημα στην Ελλάδα έρχεται εύκολα (3-0 με το Μαρούσι).

Το καλοκαίρι του 2004 ο Παναθηναίκός φέρνει από τον Ηρακλή τον Δημήτρη Διαμαντίδη. Ο Ιμπραήμ Κουτλουάι επιστρέφει στον Παναθηναίκό το Γενάρη του 2005, και πριν από αυτόν έρχεται ο Βλάντο Σκεπάνοβιτς. Η χρονιά αρχίζει καλύτερα από τις προηγούμενες, ο Παναθηναϊκός παίρνει τη 2η θέση του ομίλου του πίσω από την αήττητη ΤΣΣΚΑ Μόσχας, και στο τοπ=16 βγαίνει πρώτος μετά από νίκη με 78-55 επί της Φορτιτούντο Μπολόνια, σε ένα ματς που οι πράσινοι χρειάζονταν νίκη με πάνω από 18 πόντους για να πάρουν την πρωτιά. Στους προημιτελικούς η Εφές Πίλσεν αποδεικνύεται δύσκολο αντίπαλος, δεν λείπει η ένταση μεταξύ Καλαϊτζή και Σόλομον (που έχει μετακομίσει από τον Άρη στην Εφές), και οι πράσινοι παίρνουν δυο δύσκολες νίκες μέσα στο ΟΑΚΑ, και έχοντας χάσει στην Τουρκία παίρνουν με 2-1 το εισιτήριο για το φάιναλ φορ της Μόσχας. Εκεί, η Μακάμπι του Πίνι Γκέρσον, με τους Σαρούνας Γιασικεβίτσιους, Άντονι Πάρκερ και Νίκολα Βούισιτς αποδεικνύεται ανίκητη, και αν και οι πράσινοι προσπαθούν, τελικά χάνουν με 91-82. Η ικανοποίηση έρχεται στο μικρό τελικό, όπου ο ΠΑΟ αν και βρίσκεται να χάνει με 19 πόντους από τη γηπεδούχο ΤΣΣΚΑ, γυρίζει το ματς με απίστευτη εμφάνιση του Μπατίστ και παίρνει μια παλικαρίσια νίκη στην παράταση με 91-94. Στην Ελλάδα ο Παναθηναϊκός κάνει πάλι το νταμπλ, και έτσι μια χρονιά χωρίς μεγάλες προσδοκίες καταλήγει με 2 εγχώριους τίτλους και μια 3η θέση στην Ευρώπη.

Την επόμενη σεζόν ο ΠΑΟ ενισχύεται με τους Ντέγιαν Τομάσεβιτς και Βασίλη Σπανούλη, και κάνει εξαιρετικές εμφανίσεις στην Ευρωλίγκα, έχοντας περάσει με νίκες από τις έδρες της Σιένα, της ΤΣΣΚΑ, της Ρεάλ και της Εφές. Τελικά όμως χάνει την τελευταία στιγμή την είσοδό του στο φάιναλ φορ, με ήττα στο τρίτο ματς των προημιτελικών μέσα στο ΟΑΚΑ από την Ταού (71-74). Το νταμπλ στην Ελλάδα έρχεται εύκολα (3-0 τον Ολυμπιακό για το πρωτάθλημα και 68-57 το Μαρούσι για το κύπελλο).

Την επόμενη χρονιά (2006-07) το φάιναλ φορ διοργανώνεται στην Αθήνα και οι φίλαθλοι της ομάδας έχουν μεγάλες προσδοκίες, ειδικά μετά τις προσθήκες των Ραμούνας Σισκάουσκας, Τόνι Ντελκ, Σάνι Μπετσίροβιτς, Μίλος Βούγιανιτς και Δήμου Ντικούδη. Ο Παναθηναϊκός παίζει υπερηχητικό μπάσκετ, διασύροντας όλους τους αντιπάλους του και κάνοντας περίπατο μέχρι το φάιναλ φορ. Στην Αθήνα, μέσα στο κατάμεστο ΟΑΚΑ, οι πράσινοι δεν έχουν κανένα πρόβλημα να προσπεράσουν το εμπόδιο της Ταού στον ημιτελικό (67-53) και στον τελικό βρίσκουνν απέναντί τους την ΤΣΣΚΑ του Μεσίνα, με τους Θοδωρή Παπαλουκά, Τζέι Αρ Χόλντεν, Ματίας Σμόντις, Τράγιαν Λάνγκντον και άλλα αστέρια στη σύνθεσή της. Σε έναν συναρπαστικό τελικό, οι πράσινοι νικούν με 93-91 τους Ρώσους και στέφονται για 4η φορά πρωταθλητές Ευρώπης. Για τον Ομπράντοβιτς αυτή ήταν η 6η Ευρωλίγκα που κατέκτησε σαν προπονητής.

Στην Ελλάδα οι επιτυχίες είναι ανάλογες, καθώς ο Παναθηναϊκός κατακτά το Κύπελλο (87-48 το Ρέθυμνο στον τελικό) και τελικά και το πρωτάθλημα, δύσκολα με 3-2 επί του Ολυμπιακού μετά από 5 συναρπαστικά παιχνίδια. Έτσι ο Ομπράντοβιτς χαρίζει στον Παναθηναϊκό το πρώτο triple crown της ιστορίας του και επαναλαμβάνει 15 χρόνια μετά το δικό του κατόρθωμα με την Παρτιζάν.

Η σεζόν 2007-08 μπαίνει με την προσθήκη του Σαρούνας Γιασικεβίτσιους, του Αντώνη Φώτση και την επιστροφή του Σπανούλη από το NBA, και ο Παναθηναϊκός κάνει 26 νίκες σε 27 αγώνες σε Ελλάδα και Ευρώπη μέχρι το Δεκέμβρη. Η νέα χρονιά όμως βρίσκει τους πράσινους να ντεφορμάρονται και να χάνουν την είσοδό τους στους 8 της Ευρωλίγκας μετά από ήττα στη Σερβία από την Παρτιζάν. Για άλλη μια χρονιά όμως κατακτούν το νταμπλ απένναντι στον Ολυμπιακό (81-79 στο Κύπελλο και 3-2 νίκες στο πρωτάθλημα).

Tη σεζόν 2008-09 προστίθενται στο ρόστερ του ΠΑΟ οι Νίκολα Πέκοβιτς, Ντούσαν Κέτσμαν και Ντρου Νίκολας, αλλά η ομάδα έχει σκαμπανεβάσματα. Έχοντας έρθει μόλις 3ος στην πρώτη φάση, έρχεται πρώτος στο τοπ-16, αλλά στους 8 μια αναπάντεχη ήττα εντός έδρας από τη Σιένα τον αναγκάζει να παίξει 2 παιχνίδια στην Ιταλία θέλοντας τη νίκη τουλάχιστον στο ένα για να φέρει τη σειρά στην έδρα του. Με δύο μεγάλες εμφανίσεις μέσα στην Ιταλία, οι πράσινοι κερδίζουν και τα δύο ματς και προκρίνονται με 3-1 στο φάιναλ φορ του Βερολίνου. Σε έναν συγκλονιστικό ημιτελικό απέναντι στον Ολυμπιακό, οι πράσινοι κερδίζουν με 84-82 και περνούν στον τελικό για να αντιμετωπίσουν την ΤΣΣΚΑ. Ο Παναθηναϊκός παίρνει μεγάλη διαφορά (48-28 στο ημίχρονο και 56-33 στα μέσα του 3ου δεκαλέπτου) αλλά η ΤΣΣΚΑ με καλή άμυνα γυρίζει το ματς, και στα τελευταία 5 δευτερόλεπτα το σκορ είναι 73-71 υπέρ του ΠΑΟ με τους Ρώσους να έχουν τη μπάλα. Ο Σισκάουσκας, πρώην παίκτης των πρασίνων, αστοχεί στο τελευταίο σουτ και ο Παναθηναϊκός ράβει ακόμα ένα ευρωπαϊκό αστέρι στη φανέλα, με τον Ομπράντοβιτς να νικά για άλλη μια φορά σε τελικό το Μεσίνα. Μαζί έρχεται και το 3ο triple crown του Σέρβου (2ο του Παναθηναϊκού) αφού πρωτάθλημα και κύπελλο βάφονται πράσινα, με νίκες επί του Ολυμπιακού.

Την επόμενη χρονιά ο Παναθηναϊκός αποκλείεται στους 16 χάνοντας από Μαρούσι, Παρτιζάν και Μπαρτσελόνα, ενώ χάνει μετά από πολλά χρόνια και το κύπελλο, από τον Ολυμπιακό (68-64). Το πρωτάθλημα έρχεται τελικά μετά από έναν 3ο τελικό όπου ο Ολυμπιακός έχει παράπονα για διαιτησία, και μια – πιο εύκολη από ότι δείχνει το σκορ – νίκη μέσα στο ΣΕΦ στον τέταρτο τελικό με 69-76, με το ματς να διακόπτεται 2 λεπτά πριν το τέλος του αγώνα και να μην ξαναξεκινά ποτέ.

Η επόμενη χρονιά μπήκε με τις αποχωρήσεις Γιασικεβίτσιους, Πέκοβιτς και Σπανούλη, και τον Παναθηναϊκό να έχει μειωμένο μπάτζετ και να μπαίνει στη σειρά των προημιτελικών με μειονέκτημα έδρας απέναντι στην πρωταθλήτρια Ευρώπης Μπαρτσελόνα, που είχε και επιπλέον κίνητρο μιας και το φάιναλ φορ γινόταν στο σπίτι της. Οι Καταλανοί κερδίζουν το πρώτο ματς πολύ δύσκολα στη Βαρκελώνη με 83-82, και προηγούνται στο δεύτερο ματς μέχρι και με 17 πόντους. Η εκπληκτική όμως εμφάνιση του Σάτο και του Διαμαντίδη είναι καθοριστική, ο Παναθηναϊκός γυρίζει το ματς και παίρνει μεγάλη νίκη με 71-75 μέσα στη Βαρκελώνη. Αυτή τη νίκη ακολουθούν άλλες 2 μέσα στο φλεγόμενο από 20.000 φιλάθλους του Παναθηναϊκού ΟΑΚΑ, και οι πράσινοι δίνουν το παρών σε ένα ακόμα φάιναλ φορ. Εκεί περνούν το εμπόδιο της Σιένα στον ημιτελικό και της Μακάμπι στον τελικό, γινόμενοι για 6η φορά πρωταθλητές Ευρώπης. Αυτό ήταν το 8ο τρόπαιο για τον Ομπράντοβιτς.

Λίγες μέρες μετά χάνεται το Κύπελλο από τον Ολυμπιακό (74-68), αλλά όχι και το πρωτάθλημα, καθώς ο ΠΑΟ κάνει το break στο ΣΕΦ και το ολοκληρώνει με 2 νίκες στο ΟΑΚΑ για το 3-1.

Τη σεζόν 2011-12, την τελευταία για τον Ομπράντοβιτς στον πάγκο των πρασίνων, ο Παναθηναϊκός κατακτά το κύπελλο νικώντας τον Ολυμπιακό με 71-70. Αυτό σημαίνει ότι από το 1999 που ήρθε ο Σέρβος, δεν υπήρξε χρονιά που να μην κατέκτησε έναν τουλάχιστον τίτλο με τους πράσινους. Στους προημιτελικούς της Ευρωλίγκας επαναλαμβάνεται το ζευγάρι του τελικού του 2011, Παναθηναϊκός εναντίον Μακάμπι. Στο ΟΑΚΑ οι δύο ομάδες κερδίζουν από ένα ματς, και στο Τελ Αβίβ το ίδιο, και έτσι η σειρά κρίνεται σε 5ο ματς στην Αθήνα, το οποίο οι πράσινοι κερδίζουν πολύ δύσκολα με 86-85, παίρνοντας το εισιτήριο για το 11ο φάιναλ φορ της ιστορίας τους και 13ο για τον Ομπράντοβιτς. Το φάιναλ φορ διεξάγεται στην Κωνσταντινούπολη, όπου 20 χρόνια πριν ο Ομπράντοβιτς είχε στεφθεί πρωταθλητής Ευρώπης με την Παρτιζάν. Στον ημιτελικό ο Παναθηναϊκός κάνει μεγάλο παιχνίδι απέναντι στην ΤΣΣΚΑ των Κιριλένκο, Σβεντ, Σισκάουσκας, Τεόντοσιτς, Κρστιτς, Κριάπα κλπ. αλλά τελικά χάνει με 66-64, αδικούμενος από μερικά καταφανή λάθη των διαιτητών στις τελευταίες φάσεις. Στο μικρό τελικό οι πράσινοι χάνουν και από τη Μπαρτσελόνα με 74-69, και αυτό είναι το πρώτο φάιναλ φορ όπου ο Παναθηναϊκός έρχεται 4ος, και το 2ο για τον Ομπράντοβιτς (μετά από εκείνο του 1996 όπου είχε έρθει 4ος με τη Ρεάλ).

Μετά από αυτή την απογοήτευση, και σε συνδυασμό με την κατάκτηση της Ευρωλίγκας από τον Ολυμπιακό, το κλίμα στους “αιωνίους” έχει αλλάξει πριν τη σειρά των τελικών, και ο Ολυμπιακός είναι αυτός που παίρνει και το πρωτάθλημα, νικώντας 3-2 τον Παναθηναϊκό. Στις 12 Ιουνίου 2012 ο Ομπράντοβιτς ανακοινώνει ότι αποχωρεί, μετά από 13 απόλυτα επιτυχημένα χρόνια, από τον πάγκο των πράσινων. Σε αυτά τα 13 χρόνια οδήγησε τον Παναθηναϊκό σε 23 τίτλους, 11 πρωταθλήματα, 7 κύπελλα και 5 ευρωπαϊκά, και έχει ρεκόρ 358 νικών σε 418 αγώνες στο ελληνικό πρωτάθλημα (85,6%), την καλύτερη επίδοση προπονητή, πάνω από το 82,7% του Γιάννη Ιωαννίδη.

Τίτλοι-Διακρίσεις με τον Παναθηναϊκό

• 11 Πρωταθλήματα Ελλάδας
• 7 Κύπελλα Ελλάδας
• 5 Ευρωπαϊκά πρωταθλήματα